Czym właściwie jest białaczka?
Krew składa się z 3 typów komórek: białych krwinek, walczących z infekcjami, czerwonych odpowiedzialnych za transport tlenu oraz płytek krwi, powodujących jej krzepnięcie.
Codziennie miliony nowych komórek krwi powstaje w szpiku kostnym, w większości czerwonych krwinek. Jednak kiedy zachorujesz na białaczkę, ciało zaczyna produkować więcej niż potrzebuje białych krwinek. Nie są to również „zdrowe”komórki, które walczą z infekcjami. Zaczyna brakować też miejsca dla krwinek czerwonych i płytek krwi, co powoduje zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu. Dlatego właśnie białaczka nazywana jest również rakiem krwi. Nie wiadomo dokładnie co powoduje rozwój choroby, dlatego też ciężko jest stwierdzić jak jej zapobiec.
Czy jest jakiś sposób na pokonanie białaczki?
Tak, jest kilka sposobów. Radioterapia, chemioterapia, a w niektórych przypadkach osoby kwalifikują się do przeszczepu szpiku kostnego lub komórek macierzystych. I tu właśnie zaczyna się magia medycyny. Jako, że szpik kostny chorego pacjenta produkuje „zepsute” komórki, musi być zastąpiony nowym. Ale skąd?! Od innego, zdrowego człowieka, którego profil DNA pasuje to profilu osoby chorej. Bardzo trudno jednak znaleźć osoby, których DNA jest wystarczająco sparowane, dlatego ważne jest, aby jak najwięcej osób zarejestrowało się w międzynarodowym systemie. Bardzo prawdopodobne jest, że dawca i biorca będą mieszkać na dwóch różnych półkulach.
Jak wygląda cały proces?
Załóżmy, że zdecydowałeś się uratować komuś życie i zostać dawcą. Jedyne co musisz zrobić to wypełnić krótki formularz przez stronę internetową, a na podany adres zostanie wysłany do Ciebie pakiet do samodzielnego pobrania próbki DNA. Możesz też wybrać się do placówki osobiście, tak jak zrobiłam to ja. To wszystko. Po kilku miesiącach, kiedy materiał zostanie przebadany, zostaniesz oficjalnie zarejestrowany w systemie. Teraz wystarczy czekać na telefon. Ale jak wspomniałam wcześniej, bardzo rzadko zdarza się, że znajdziesz swojego genetycznego bliźniaka, który potrzebuje przeszczepu. Tylko 30% potrzebujących chorych udaje się znaleźć odpowiedniego dawcę.
A jeśli jednak znajdzie się ktoś, komu moje komórki macierzyste mogą uratować życie?
Gratuluję, będziesz na najlepszej drodze do podarowania komuś szansy na wyzdrowienie. W takim wypadku, rejestr skontaktuje się z Tobą, żeby wykonać serię dokładnych testów i sprawdzić, czy aby na pewno przeszczep może zostać wykonany z zachowaniem bezpieczeństwa dla obojga z Was.
Zabieg wykonuje się za pomocą jednej z dwóch metod. Pierwsza z nich to przeszczep komórek macierzystych, zwany aferezją, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza separację. Procedura przypomina trochę pobieranie krwi, z jedną różnicą. Jako dawca będziesz podłączony do specjalnego urządzenia, które odfiltrowuje komórki macierzyste z krwi, a ta już odfiltrowana wraca do twojego organizmu. A co to są komórki macierzyste? To są komórki jeszcze nie „wyspecjalizowane”. To znaczy, że mogą zamienić się w białą lub czerwoną krwinkę, lub płytkę krwi. Są produkowane w szpiku kostnym i uwalniane do krwioobiegu.
Druga metoda może wydawać się bardziej przerażająca, jednak jest równie szybka i bezpieczna. Dawca zostaje poddany małemu zabiegowi pod narkozą, w którym doktor pobiera igłą małą ilość szpiku kostnego z kości udowej. Całość trwa około pół godziny i zalicza się do zabiegu bez ryzyka. W większości przypadków przeszczep komórek macierzystych jest wystarczającą metodą, czasem jednak zdarza się, że zalecane jest pobranie szpiku kostnego np. w przypadku zabiegu u dzieci. Pamiętaj, że ostatecznie to Ty decydujesz na którą metodę wyrażasz zgodę.
Procedura rejestracji
Rejestracją potencjalnych dawców w Polsce zajmuje się fundacja DKMS. Możesz zamówić próbki do samodzielnego poboru poprzez ich stronę https://www.dkms.pl/pl/zostan-dawca
Ja, jako że mieszkam za granicą, zrobiłam to w Rijadzie. Rejestr Saudyjski znajduje się w King Abdullah International Medical Research Center w King Abdulaziz Medical City. Wszystkie numery kontaktowe podane są na ich stronie internetowej: https://kaimrc.med.sa/?page_id=1481#sc-tabs-1571163803546
Umówienie wizyty nie jest konieczne, ale na wszelki wypadek lepiej zrobić to wcześniej. Personel rejestru jest bardzo miły i profesjonalny, a w całej Arabii Saudyjskiej zarejestrowanych jest już ponad 70 tys dawców. Rejestr jest międzynarodowy, więc jeśli również planujesz zarejestrować się w Rijadzie, nie musisz powtarzać procedury w Polsce. Jeśli mieszkasz poza Rijadem, skontaktuj się z rejestrem, który podpowie gdzie znajduje się ich najbliższa współpracująca placówka.
